”Forbes”: Shqipëria, një tjetër vend i jetës së ëmbël

Në Tokën e Shqiponjave, ne mrekullohemi pas çdo zbulimi, shkruan gazetarja Sabah Kaddouri për revistën e njohur Forbes.

”Diçka po ndodh në Shqipëri. Mos është energjia krijuese e një rinie frymëzuese? Apo një dëshirë e fuqishme për të bërë një hap thelbësor në rrugën drejt biznesit dhe kohës së lirë?

Ngjitur me veriun e Greqisë dhe përballë thembrës së ”çizmes’ italiane, në bashkimin e qytetërimeve romake, bizantine dhe osmane, ky shtet ballkanik kultivon unikalitetin midis hapësirave të mëdha të virgjëra dhe kryeqytetit të tij, Tiranës, i mbushur me ndërtesa moderne.

Një vend kontrastesh, që ndan emëruesin e përbashkët të mikpritjes.

Peizazhe madhështore

Tri të katërtat e territorit janë të gdhendura nga malet. Një parajsë për udhëtarët dhe një spektakël i përhershëm për turistët.

E pikëluar me liqene, përfshirë burime të shumta termale, e mbështjellë me livadhe të rrethuara nga fshatra tradicionalë të ngjitur pas shpateve, Shqipëria zhvesh peizazhin e saj madhështor, që rrëfen shekuj bashkëjetese paqësore midis njeriut dhe natyrës.

Në këto rajone të gjelbra, i mbushim mushkëritë dhe qetësojmë veshët.

Ekziston edhe kënaqësia e ndarjes së momenteve autentike me vendasit dashamirës gjatë ndalesave për të shijuar gatime në ndonjë shtëpizë ose ndonjë natë të pafund. Shqiptarët janë shumë bujarë me këdo që qëllon të jetë mysafiri i tyre.

Në skajin jugor të vendit, përgjatë bregdetit, Parku Kombëtar i Llogarasë (më i rëndësishmi në Shqipëri) përmban një natyrë të harlisur dhe të virgjër. Ky mur malesh, që ngrihet në më shumë se 2 000 metra, është shtëpia e një flore dhe faune të pasur, si shqiponja e artë, emblema e vendit. E pamundur për të mos u vënë re, kjo rrugë piktoreske të çon në bregdetin e Jonit.

Ky gjeoturizëm historik praktikohet gjithashtu në rajonin jugor të Beratit, i njohur si “qyteti i një mbi një dritareve”, një emërtim që i referohet pirgut të shtëpive tradicionale osmane në qytetin e vjetër, fasadat e të cilave janë ”shpuar” nga një numër i madh dritaresh.

I shtrirë përgjatë lumit Osum dhe në kanionin e tij madhështor, qyteti mesjetar është një vend i trashëgimisë botërore të UNESCO-s.

Berati dëshmon për bashkëjetesën paqësore të bashkësive të ndryshme fetare dhe kulturore gjatë shekujve. Lagjja e tij myslimane, e ruajtur shumë mirë, fsheh ndërtesa të jashtëzakonshme në bregun e djathtë, ndërsa lagjja e krishterë gjallëron bregun e majtë.

Thirrja e detit

E mbështjellë me kilometra të tërë rëre të bardhë dhe të artë në mënyrë alternative, me limane të shumta me mijëra nuanca blu, Riviera Shqiptare është sekreti më i ruajtur i rusëve, ukrainasve, italianëve dhe britanikëve.

Bregdeti fillon në Vlorë (më pak se dy orë nga Tirana) dhe shtrihet deri në Sarandë në kufirin grek, një kartolinë e përsosur prej 472 kilometrash përgjatë detit Adriatik dhe Jon. Një aromë ”jete të ëmbël” mbush numrin gjithnjë e më shumë në rritje të turistëve dhe shqiptarëve, të cilët kremtojnë jetën me shëtitje në det, me kripë e jod, mish të shijshëm të pjekur në skarë, shijime gatimesh lokale dhe mbrëmje festive.

Ka shumë vende për të eksploruar, si Gjiri i Akuariumit, Drimadhes, Plazhi i Palasës, Plazhi i Gjipes ose Ksamili, kaq shumë arsye për t’u rikthyer.

Në Vlorë, ju mund edhe të pushoni në një hotel të vendosur në një shkëmb! Në epokën e Instagram, kjo vendndodhje sheh një kontigjent në rritje të njerëzve kuriozë.

Kjo rritje e vendit në hartën e udhëtarëve shpjegohet gjithashtu edhe me menaxhimin e mirë të krizës shëndetësore: Shqipëria është ndër kombet më pak të ndikuara nga COVID-19.

Destinacioni mirëpriti gati 6,5 milionë vizitorë verën e kaluar, një rekord.

Qeveria, përmes veprimit të ministrit të saj të Ekologjisë dhe Turizmit, Blendi Klosi, synon të vazhdojë ta rrisë këtë valë.

“Ne po përshpejtojmë ndërtimin e infrastrukturës hoteliere për të qenë në gjendje të mbështesim këtë rritje, duke përfshirë shumë nga markat ndërkombëtare me pesë yje. Pa dyshim, situata po ngadalësohet për momentin, por Shqipëria tani është një destinacion në radarin e shumë udhëtarëve, që zbulojnë thesaret e këtij vendi të Europës, kaq i afërt për nga kultura dhe po aq unik në të njëjtën kohë. Falë rajoneve tona bregdetare të ruajtura mirë, ne kemi kornizën ideale për të zhvilluar turizmin blu”, detajon këshilltari i qytetit gjatë një interviste.

Drejt Tiranës, kryeqytet vibrues

Kryeqyteti politik dhe ekonomik i Shqipërisë që nga viti 1920, Tirana është një qytet simbolik, si edhe një qytet muze. Çdo cep rruge jep dëshmi për peripecitë e historisë. Një roman kombëtar me kaq shumë ngjarje!

Kjo dritare mbi Europën, gjithashtu dera për në Azi, tërhoqi perandoritë më të mëdha: romakët, bizantinët, osmanët…

Vendi i shenjtores Nënë Tereza, ka përjetuar gjithashtu një nga diktaturat më të përgjakshme komuniste të shekullit XX nën zgjedhën tiranike të Enver Hoxhës, sprova të cilat kanë kontribuar fuqishëm në forcimin e shpirtit elastik, patriotik dhe të bashkuar të popullit shqiptar.

Si një feniks që ngrihet vazhdimisht nga hiri i tij dhe gjithmonë shikon të ardhmen me shumë optimizëm, perla e Ballkanit tani është në rrugën e duhur për t’u bashkuar me Bashkimin Europian.

Një shëtitje në Tiranë do të thotë të shkosh para dhe prapa midis traditës dhe modernizmit, midis artit sentimental dhe sofistikimit.

Ndër vendet e domosdoshme për t’u vizituar: Sheshi Skënderbej, Xhamia e Et’hem Beut me afresket e saj të kushtueshme, një nga më të bukurat në Shqipëri, Muzeu Historik Kombëtar me fasadën e tij të mbuluar me mozaikë për lavdinë e heronjve shqiptarë, lagjja e Bllokut apo studioja e artistit të madh shqiptar, Agim Rada, një piktor, skulptor që më shumë se një herë i dha despotizmit të Enver Hoxhës një goditje artistike. Krijimet e tij mund të vizitohen në shtëpinë e tij në qendër të qytetit. Një vend përkujtimor, që nuk duhet humbur, për ata që duan të kapin gjithë ndërlikueshmërinë dhe poezinë e Tokës së Shqiponjave.

Tirana është mbi të gjitha kryetari i saj i ri, Erion Veliaj, i cili flet për të më së miri!

Fjalë për fjalë të takimit tonë energjik me kryetarin e bashkisë së qytetit, i zgjedhur në 2015:

“Ne ndoshta jemi kryeqyteti më i ri në Europë, gjë që reflektohet në demografinë dinamike të qytetit, lulëzimin ekonomik dhe kulturor. Bashkëmoshatarët e mi në Europë më thonë vazhdimisht se ata shprehin keqardhje për largimin e shumë banorëve, kurse ne, nga ana jonë, shohim një lloj tërheqjeje të madhe. Tirana është plot vinça, ndërtime për banesa dhe tregti për të mbështetur këtë rritje. Metropoli gjithashtu ka flotën më të madhe të taksive në Ballkan. Ne po bëjmë gjithçka për ta mbajtur të arritshëm tregun e pasurive të patundshme për këta studentë të rinj, që janë bërë aktivë dhe vendosin të qëndrojnë”.

“Të zgjerohemi, po, por jo në një mënyrë të tërbuar dhe në dëm të zhvillimit të qëndrueshëm! Kështu, ne po udhëheqim një politikë ekologjike inteligjente, duke inkurajuar lëvizjen e gjelbër, qytetin e zgjuar. Kjo me qëllimin e dyfishtë të krijimit të një ekosistemi teknologjik, si Stacioni F në Paris, ku dërgova një delegacion për t’u frymëzuar nga ky sukses i madh francez. Kemi kaluar mjaft kohë duke shitur bluza! Aktualisht, ne po i japim vetes kushtet për të prodhuar produkte me vlerë të lartë të shtuar në burim dhe të imagjinojmë koncepte inovative. Si të gjithë mesdhetarët, edhe ne shqiptarët e duam jetën! Motoja jonë është “Puno shumë dhe argëtohu gjithashtu shumë!”

“Jam, gjithashtu, i lumtur të them se në Tiranë dhe më gjerë në Shqipëri, kur komuniteti i krishterë sheh kishat e tij të shkatërrohen gjatë një tërmeti, janë myslimanët ata që i vijnë të parët në ndihmë dhe anasjelltas. Ne kemi tolerancë të madhe për njëri-tjetrin. Në vitin 2022, ne do të jemi Kryeqyteti Europian i Rinisë: ky është një takim që ju lëmë!”, na fton kryetari i bashkisë së qytetit.

Deri në vitin 2022, rrugëtimi drejt Tiranës tashmë po zhvillohet falë një fenomeni tjetër: turizmit mjekësor. Dy orë nga kryeqytetet më të mëdha të kontinentit, Shqipëria ka zhvilluar një industri shumë konkurruese në këtë zonë. Nxitësi i “Udhëto dhe Buzëqesh”, biznesmeni Dritan Gremi po kap një treg në rritje të europianëve, të cilët kërkojnë kujdes të përballueshëm dentar dhe kozmetik.

“Falë kostos së ulët të jetesës në vendin tonë, ne mund të ofrojmë ulje deri në 60% të kostove të dhëmbëve. E gjithë kjo ndërsa përafron të njëjtat standarde të cilësisë”, ndan me ne sipërmarrësi, i cili e filloi nga asgjëja dhe tani është një milioner.

Koncepti i klinikës së tij nuk është ndryshe nga çdo vend tjetër në këtë segment të tregut. Këtu, udhëtarët nga Franca, Zvicra ose Italia e gjejnë veten të zhytur në jetën e lagjes. Objektivi: të jetojmë një përvojë gjithëpërfshirëse, që shkon përtej kujdesit dentar dhe estetik.

Italo-shqiptari, i cili është gjithashtu një filantrop, ka rehabilituar plotësisht një rrugë përreth klinikave të tij për të ndërtuar tre hotele, laboratorë mjekësorë, një restorant, një piceri, një dhomë çaji … vende që punësojnë qindra punonjës të Tiranës. Në të njëjtën hapësirë, perëndimorët dhe shqiptarët bashkohen në një mënyrë miqësore, duke i dhënë kuptim të plotë termit “Turizëm Mjekësor “.

Duke ndjekur valët e pacientëve, herë pas here një “Itali e Vogël” ose “Paris i Vogël” rindërtohet në këtë rrugë përparimtare të kryeqytetit shqiptar. Në vendin e Rita Orës dhe Dua Lipës, yje të popit global, ne zbulojmë një erë magjepsëse.

Së shpejti, do të jetë gjithashtu e mundur të provohet nomadizmi me një kornizë tërheqëse rregullatore për nomadët dixhitalë.

Kryeministri Edi Rama ka ambicien për të ndërtuar një “Zonë të Lirë”, si ajo që ekziston në Dubai me një status pa taksa, iniciativa të gjithanshme, që pritet të shenjojnë epokën postCovid dhe që do ta çojnë destinacionin drejt një epoke të re: epokës 2.0.