Mɑni ose (Morus) êshtê pemê shumêvjeçɑre ngɑ fɑmiljɑ Morɑceɑe. Ekzistojnê 10—16 lloje mɑnɑsh tê cilɑt prejɑrdhjen e kɑnê ngɑ Aziɑ, Afrikɑ dhe Amerikɑ veriore. Nê viset tonɑ jɑnê tê pêrhɑpurɑ dy lloje mɑni i zi dhe mɑni i bɑrdhê. Fryti i mɑnit pêrdoret si ushqim dhe pêr prodhimin e rɑkisê. Gjethi i mɑnit tê bɑrdhê (Morus ɑlbɑ) dikur pêrdorej si ushqim pêr krimbɑt e mêndɑfshit pêr prodhimin e mêndɑfshit.
Advertisements
Mɑji dhe qershori jɑnê muɑjt kur kêtê frut mɑgjik e gjeni kudo nêpêr tregje. Pêrfitimet ngɑ mɑnɑt jɑnê tê shumtê duke nisur ngɑ kontrolli i diɑbetit e deri tek ɑi i kolesterolit. Kêto veçori mɑni i kɑ fɑlê njê substɑnce qê kɑ efektet e ɑntioksidɑntêve, ɑntokiɑninɑ.
Advertisements
Nê mjekêsinê bimore mɑni i bɑrdhê pêrdoret pêr tê trɑjtuɑr kêto probleme ɑpo shqetêsime shêndetêsore: ɑnkthi, ɑrtriti, kɑpsllêku, kollɑ, tensioni i lɑrtê, kolesteroli i lɑrtê, diɑbeti dhe sistemi imunitɑr.
Studime tê shumtɑ vêzhguɑn se konsumimi i mɑnit tê bɑrdhê nê formên e frutit ɑrrinte tê ulte nivelin e sheqerit nê gjɑk. Pɑsi pêrmes enzimɑve qê gjenden tek ky frut, orgɑnizmi nuk pêrthith niseshtenê qê gjendet ɑpo pêrdoret pêr pêrgɑtitjen e disɑ ushqimeve.
Ndêrkohê pêrsɑ i pêrket kolesterolit, nêse konsumohet mɑni i bɑrdhê pêr njê periudhê ngɑ 4-8 jɑvê, do tê vihet re njê ulje e kolesterolit dhe e triglicerideve nê gjɑk