Studiuesit, sidomos ata të angazhuar me përparësi në analizat krahasimore ndërmjet sistemeve kulturore, kanë vërejtur se në shumë kultura e ko.llitura e st.imuluar përc.jell kuptime simbo.like të caktuara.
Advertisements
Um berto Eco ka shkruar se anëtarët e kulturave të ndryshme dallojnë disa lloje të ndryshme të k ollës ab u.zive, se e ko lli.tura e sti mu.luar është një model sje.lljeje e inst itu.ciona.lizuar.
Advertisements
Kështu, shoqërinë shqiptare param.oderne, veçanërisht në krahinat fshatare, kur bu.rrat rrugëtonin natën sti mu.lonin të ko lli.turën herë pas here para se të kr yq.ëzoheshin me bu.rra të tjerë që ecnin në kah të ku.nd.ërt, para se t’i afroheshin një bu.rri ose një gru.pi bu.rrash që ecnin më nga.dalë në kahun e tyre, kur kalonin pranë sht.ëpive ose st.aneve të bagë.tive të të tjerëve.
Të koll.itura të tilla përc.illnin mesazhin se bur.rat që i st imulonin nuk rrugëtonin natën për që.llime të l i.ga dhe jo rra.llë i iden tif.ikonin udhëtarët në t.errin e natës.
Mjaft malësorë, sidomos ata më me emër në krahinë, kishin diçka të veçantë, vetëiden tif.ikuese në të ko llit.urën e tyre të st im.uluar.
Edhe në ditët tona e ko.llitura përc.jell simbolikisht mesazhe të caktuara, veçse shumë më rrallë në er rë.sirën e natës.
Përgjithësisht bur.rat k olliten kur fu.ten në një njësi shër.bimi ose shitjeje, nëse pe.rsoni që duhet të shërbejë aty nuk gjendet në banak, por në ndonjë kthinë ku nuk duhet. Një e k ollitur e tillë njëherazi dës.hmon praninë e një klienti në mjediset e njësisë së shitjes ose të sh.ërbimit dhe e thë.rret zan atç.iun ose shit.ësin të vihet në ro.lin që duhet të kryejë.
Gjithashtu, ndër shqiptarët, njerëzit me aut.oritet ko ll.iten enkas për t’i kum.tuar një personi tjetër, përgjithësisht me status më të ulët, mesazhin se po flet ose po vepron g.abim, se duhet të ndr.yshojë li.njën e arsye.timit ose modelin e sj.elljes.
* Zyhdi Dervishi – ‘Lente të ndërveprimit simb.olik’.